YMMNET

İzaha Davet Edilen Vergi Mükellefleri İçin Önemli Noktalar

Yazar: Eser Sevinç

Tarih: 10.09.2025

İzaha Davet Edilen Vergi Mükellefleri İçin Önemli Noktalar

Son dönemde Maliye Bakanlığı, risk analizi yöntemleriyle birçok mükellefi “izaha davet” kapsamında görüşmeye çağırmaktadır. Bu çağrılar, vergi daireleri veya Vergi Müfettişleri tarafından yapılmakta ve mükellefin beyanları ile çeşitli kurumlardan elde edilen verilerin karşılaştırılması sonucunda ortaya çıkmaktadır.

Bir vergi mükellefi olarak izaha davet edildiğinizde şu hususlara dikkat etmeniz büyük önem taşır:

1. Davetin Kapsamını Öğrenin

• Görüşmenin Vergi Usul Kanunu’nun 370. maddesi kapsamında olup olmadığını netleştirin.
• Eğer 370. madde kapsamındaysa, bu size bazı avantajlar ve seçenekler sunar. Değilse, davetin idarenin kendi inisiyatifiyle yapıldığını bilmeniz gerekir.

2. Risk Analizi Verilerini Doğru Değerlendirin

• Size yöneltilen tespitlerin her zaman doğru olmayabileceğini unutmayın.
• Banka hesap hareketleri, tapu işlemleri, kargo veya e-ticaret kayıtları ticari faaliyet dışı nedenlerle de gerçekleşmiş olabilir.
• Özellikle aile içi para transferleri, kredi ödemeleri, bağış veya yardımlar gibi işlemlerin ticari faaliyetle ilgisi olmadığını belgelerle açıklayın.

3. Mali Müşavir veya Uzman Desteği Alın

• Tespit edilen verilerin ticari/mesleki faaliyetlerle ilgisinin olup olmadığını bir mali müşavirle analiz edin.
• İdareye sunulacak izahatı profesyonel destekle hazırlayın. Aksi takdirde vergi idaresinin taleplerini koşulsuz yerine getirmek ciddi mali kayıplara yol açabilir.

4. İdarenin Taleplerini Sorgulayın

• Örneğin, yüksek kasa bakiyesi nedeniyle “adat faizi hesaplayın, KDV ve kurumlar vergisi beyanınızı düzeltin” gibi talepler tamamen varsayıma dayanabilir.
• Böyle bir durumda idarenin talebini doğrudan kabul etmek yerine, itiraz veya ihtirazi kayıtla beyanname verme seçeneğini değerlendirin.

5. Haklarınızı Bilin

• İzaha davet kapsamında beyannamenizi düzeltir veya eksik beyannamenizi verirseniz, bu işlemler sonrası oluşacak vergi ve cezalara dava açma hakkınız bulunmaz. Vergiler kesinleşir.
• Eğer idare re’sen tarhiyat yaparsa, 30 gün içinde vergi mahkemesine dava açabilirsiniz. Gerekirse vergi incelemesi talep etme hakkınız da vardır.

6. Cezai Sonuçları Göz Önünde Bulundurun

• İzaha davetten yararlanarak beyannamenizi düzeltirseniz, vergi aslı ile birlikte yalnızca gecikme zammı ve %20 oranında vergi ziyaı cezası uygulanır.
• Bu, doğrudan inceleme ve re’sen tarhiyat halinde uygulanabilecek daha ağır cezalara kıyasla daha avantajlıdır.

Sonuç

İzaha davet, mükellefler için hem fırsatlar hem de riskler barındırır. Bu nedenle:

• Davetin hukuki dayanağını sorgulayın,
• Risk analizindeki verileri kendi gerçek durumunuzla karşılaştırın,
• Gerektiğinde uzman desteği alarak izahınızı hazırlayın,
• Haklarınızı ve dava açma imkanlarınızı göz ardı etmeyin.

Bilinçli hareket eden ve haklarını bilen mükellefler, izaha davet sürecini kendileri için avantaja çevirebilirler.

Yazımız hakkında görüş ve önerileriniz için esersevinc@gmail.com adresine eposta gönderebilirsiniz.